Ken uw talent, stel uw doel

Om eigen talenten en kwaliteiten goed te benutten, is het allereerst van belang om te weten waar u goed in bent. Maar ook waar u minder goed in bent. Vervolgens kunt u doelen stellen die voor u ook haalbaar zijn. “Kan ik dat wel?” en “Hoe weet ik nou dat het niet weer mislukt?”, zijn veelgestelde vragen door mensen die teleurgesteld zijn op het gebied van wonen, werken, het maken en onderhouden van contacten of vrijetijdsbesteding. Doelen stellen is een heel goed streven, maar ze moeten wel reëel zijn voor uzelf. En wat op enig moment nog niet passend is in uw leven, is dat wellicht een paar jaar later weer wel. Stapsgewijs steeds iets verder vooruit en op tijd weten bij te sturen. Dat is de kunst.

Doelen stellen: een doel op zich
Een doel is iets wat u graag zou willen behalen om beter te functioneren of om het gewoon beter naar uw zin te hebben. Dan is het handig te weten wat u wilt, maar ook wat bij u past, waar u goede en minder goede ervaringen mee heeft, wat er te koop is en hoe groot uw behoefte is om een doel te halen. En wat kunt u zelf inzetten om dat doel ook daadwerkelijk te gaan halen? Misschien heeft u ook wel hulp nodig bij het realiseren van uw doel, wie zou die hulp dan kunnen bieden? Het draait bij het kiezen van een doel om een combinatie van vijf begrippen: noodzaak, inzet, omgevingsbesef, identiteitsbesef en begeleidingsbehoefte.

Deze vijf begrippen vormen samen een aanwijzing in hoeverre u in staat bent om met succes een doel te stellen. Ze zeggen ook iets over waar u (nog) aan zou kunnen werken om de kans op succes te vergroten. Stel: iemand is erg ontevreden over zijn dagbesteding, maar eigenlijk te somber en depressief om goed na te kunnen denken over een betere manier om de dag door te brengen. Dan is het zeer raadzaam om eerst iets aan de depressiviteit te doen. Of iemand is bijvoorbeeld ontevreden over het gebrek aan werk én heeft te maken heeft met mensen in zijn omgeving die niet of onvoldoende steun geven, dan kan eerst gekeken worden naar manieren waarop die steun wel verkregen kan worden. Het verwerven van (voldoende) steun is dan een hulpmiddel om de kans op werk te vergroten.

Inzicht in uw doel en uw doel in zicht
Als u met enige zekerheid weet hoe het is gesteld met uw noodzaak, inzet, omgevingsbesef, identiteitsbesef en begeleidingsbehoefte dan kunt u uzelf een doel stellen.
* Zoekt u werk, bent u goed in rekenen en houdt u van kleinschaligheid? Dan stelt u bijvoorbeeld op: ‘20 tot 24 uur per week werken’ en ‘op een financiële afdeling van een klein bedrijf’.
* Zoekt u een leuk sociaal contact en wilt u uw hardlooptalent verder ontwikkelen? Dan is het doel bijvoorbeeld ‘aanmelden bij www.durfjijmetmij.nl (ontmoetingssite voor cliënten Parnassia) en een hardloopmaatje zoeken’.
* Zoekt u woonruimte met praktijkruimte voor uw schildersatelier? Dan stelt u doelen op als ‘betaalbare huur (in een maximum bedrag), beschikbare hoeveelheid kamers, genoeg lichtinval’.

* Bent u goed in Nederlands en wilt u daar mensen mee helpen? Dan stelt u bijvoorbeeld op: ‘Allochtone buurman één keer in de week Nederlandse les geven.’

Doelen zijn zo breed of zo smal als u ze zelf wilt en kunt maken. Maar zeker is dat er vrijwel altijd een inspanning vereist is om een doel uiteindelijk te behalen. Tegen uzelf zeggen dat u ‘minder eenzaam wilt zijn’ en dan verwachten dat mensen als vanzelf naar u toe komen, klinkt eerder wenselijk dan reëel. Belangrijk is om niet in één keer van ‘A’ naar ‘Z’ te willen gaan, maar via ‘A’, ‘B’ en ‘C’. En laat u niet uit het veld slaan als ‘C’ even wat meer tijd vergt voor u naar ‘D’ kunt. Of als u even een stapje terug moet doen, om vervolgens weer vooruit te komen. En ook bij ‘K’ kan het leven al heel mooi zijn!