Begeleid Leren voor (jong) volwassenen met psychiatrische problematiek



“Het volgen van een opleiding doet mij goed.”
Door de goede cijfers gaat Casper zich steeds zekerder voelen. Hij twijfelt minder of hij de opleiding wel aan kan. Als Casper na drie jaar voor zijn examen slaagt, vindt hij het toch wel goed van zichzelf dat hij nu in ieder geval een diploma heeft. Hij zegt dat hij het vooral heel goed van zichzelf vindt dat hij deze school heeft afgemaakt. Dat betekent veel voor hem en voor zijn zelfvertrouwen. Hij is van plan verder te leren. Casper denkt nog wel eens terug aan het begin, dat zijn hulpverlener (SPV-er) zei dat vrijwilligerswerk ook wel mooi was. Die ziet nu dat het volgen van een opleiding Casper goed doet.

Casper, deelnemer Begeleid Leren-programma Rotterdam (Uit: Korevaar, 2005)

Uit een onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut uit 2005 blijkt dat ongeveer 4% (= 22.000) van de studenten in het hoger onderwijs (hbo en universiteit) psychische klachten hebben, waarvoor ze in behandeling zijn bij de GGZ. De helft van deze groep studenten geeft aan zonder extra ondersteuning de opleiding niet te kunnen volhouden. In het mbo ligt dit percentage waarschijnlijk nog wat hoger. Uitgaande van het percentage van 4%, betekent dit dus dat een hbo-instelling als de Hanzehogeschool Groningen (ongeveer 25.000 studenten) 1000 studenten telt met psychische klachten, waarvan er 500 het zonder extra ondersteuning niet redden om de opleiding vol te houden.

Tot 1999 richtten rehabilitatieprogramma’s in Nederland zich vooral op oplossingen op het gebied van wonen, (vrijwilligers)werk, dagbesteding en sociale contacten. Er werd niet of nauwelijks structureel aandacht besteed aan het vierde terrein: leren.

Met de start in 1999 van het eerste Begeleid Leren programma in Nederland bij het ROC Zadkine in Rotterdam is daarin verandering gekomen. Sindsdien zijn er in verschillende steden en regio’s Begeleid Leren-programma’s gestart. Op dit moment zijn er ongeveer 15 steden of regio’s waarin deze programma’s actief zijn.

Begeleid Leren: rehabilitatie door educatie
‘Begeleid Leren’ is het begeleiden van mensen met psychiatrische problematiek bij het kiezen, verkrijgen en behouden van een reguliere opleiding. Dat wil zeggen dat iemand onderwijs volgt in een reguliere, maatschappelijke omgeving. Dus een school, beroepsopleiding of universiteit waar de betrokkene een algemeen erkend diploma of titel kan behalen. Dit onderscheidt Begeleid Leren van andere vormen van leren voor (ex)psychiatrische cliënten. Binnen Begeleid Leren staat namelijk de rol van student/leerling voorop en niet die van psychiatrisch cliënt.

Begeleiding bij de voorbereiding bestaat onder andere uit:
*        Bepalen van persoonlijke interesses en mogelijkheden
*        Onderzoeken van opleidingsmogelijkheden
*        Stellen van een opleidingsdoel
*        Leren van persoonlijke (studie)vaardigheden

Hiernaast richt Begeleid Leren zich op de ondersteuning bij het behouden van de opleiding. Dit gebeurt door doorlopend onderwijskundige en emotionele ondersteuning te bieden tijdens het volgen van de opleiding. Deze ondersteuning is geheel afgestemd op de behoefte van de individuele leerling of student en omvat onder andere:
*        leren van studievaardigheden en sociaal-emotionele vaardigheden
*        bemiddeling bij mentoren, behandeling, huisvesting, etc.
*        hulp bij het vragen van eventuele aanpassingen aan de opleiding, zoals hulp bij (huiswerk)opdrachten tijdens opname, uitstel van toetsen en alternatieve opdrachten
*        hulp bij het aanvragen/behouden van studiefinanciering
*        hulp bij het aanvragen/behouden van een uitkering
*        lotgenotengroep
*        individuele emotionele ondersteuning
*        hulp en bemiddeling bij het vinden van een arbeids(leer)plaats

Zeker voor jongeren met psychiatrische problematiek biedt leren een handvat om maatschappelijk mee te doen. Maar ook voor oudere volwassenen is het een uitstekende ‘tweede kans’ en vergroot het de mogelijkheden bij ‘herintreden’.

Kijk voor meer informatie over studeren voor mensen met psychiatrische problematiek op http://www.begeleidleren.nl/

Geen opmerkingen: