Kunst en creativiteit onder de loep

 

Toen Winston Churchill tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gevraagd te bezuinigen op kunst vanwege de oorlogsuitgaven was zijn antwoord: “Maar waar vechten we dan nog voor?” Of het letterlijk zo is gebeurd weten we niet meer. Maar het geeft wel aan dat kunst een belangrijke plaats inneemt in de samenleving. Niet alleen voor de makers van kunst, maar ook voor de ‘genieters van kunst’.

Kunst kent vele gezichten
Kunst kan verbazen, zintuigen prikkelen, emoties beïnvloeden en aan het denken zetten. Gelukkig is er in Nederland veel kunst. In bioscopen, muziektheaters, musea, kerken, moskeeën, bibliotheken en vaak ook gewoon op straat. Veel mensen zijn op een of andere manier met veel voldoening en plezier bezig met kunst. Vaak met een kleine ‘k’. Ze zijn actief bij het amateurtoneel, een dansgroep, een zangkoor, een schilderscollectief, spelen in een band, orkest of harmonie. Of mensen oefenen thuis op een muziekinstrument dat bij ze past. Ze nemen les bij een privéleraar of leren het zichzelf door – eindeloos - te oefenen. Op een ander niveau ontwikkelen mensen hun talenten op scholen voor beeldende kunst, conservatoria of rockacademie, gaan naar de toneelschool, de ballet-, film- of kleinkunstacademie.

Van al die kunstuitingen kunnen mensen erg genieten. Wat zou Nederland zijn zonder het meisje van Vermeer, het Concertgebouworkest, zomaar een optreden van een band in het Paard van Troje of het kunnen bezoeken van een toneelvoorstelling waarin een collega optreedt?

Een paar cijfers
De 750.000 museumjaarkaarthouders maken gemiddeld 4 á 5 keer per jaar gebruik van hun kaart. Dit bij een totaal aantal museumbezoeken van 20 miljoen per jaar in Nederland. Bijna 100.000 mensen bezochten het afgelopen jaar een voorstelling van het Nationaal Ballet. In Den Haag alleen al zitten een kleine 70 muziekscholen in de breedste zin van het woord.

Kan kunst en creativiteit iets voor u betekenen?
Psychiatrie en herstel kunnen op twee manieren te maken hebben met de ruimte voor kunst en creativiteit:
1. mensen die al met kunst bezig waren op het moment dat de psychiatrische aandoening hun leven overhoop gooide of
2. mensen die (doordat de psychiatrische aandoening hun leven overhoop gooide) van de nood een deugd maken.

Er kunnen dan vragen aan de orde komen als: wat wilt u met creativiteit doen? In een potje stoppen met het deksel erop? Voorzichtig de eerste stappen zetten met het – weer - durven ontdekken van uw eigen creativiteit? Zou een schrijfcursus een hulpmiddel kunnen zijn om verhalen beter te kunnen vertellen? Wilt u meer weten over kunst(uitingen)? Of wellicht meer weten over kunst uit de Oudheid of van moderne filmkunst? Zou het meer kunnen worden dan een manier om uw dag te besteden? Kunt en durft u kunst en creativiteit meer toe te laten in uw leven? Wat gaan anderen daarvan vinden? Mag u het (van uzelf en van anderen) toelaten? Wat zou bij u passen?

Soms blijkt het moeilijk om technische vaardigheden te kunnen toepassen, bijvoorbeeld als bijwerking van medicijnen. Of om emoties te voelen zoals voorheen. Ook dan is het de kunst om te kijken hoe creativiteit hiermee te combineren is. Er kunnen verrassende resultaten uitkomen en u kunt uzelf verbazen. Om een beetje met Churchill te spreken: “Het is de moeite van het vechten waard.”