Geluk zit in het brood
In feite duurt Kerstmis in Bulgarije vier dagen; 24 december en 27 december gelden ook als werkvrije dag, waarbij Kerstavond 24 december het echte hoogtepunt is. “Vrouwen bereiden het voedsel en mannen houden zich traditioneel bezig met het open haardvuur. De maaltijd is vegetarisch met onder meer bonensoep, gevulde kool en paprika, noten en pitabrood. In dat brood is een munt verstopt. Degene die de munt vindt, is de geluksvogel voor het komende jaar. Bij de maaltijd wordt wijn en raki gedronken”, vertelt Dimitar op geanimeerde wijze.
De dag die in Nederland Eerste Kerstdag wordt genoemd is er een zeer uitgebreide kerstmaaltijd met veel vlees. Het haardvuur symboliseert de toenemende kracht van de zon en het vuur moet de hele nacht blijven branden. Én blijven ruiken omdat het hout deels gevuld wordt met een mengsel van olie, wierook en wijn. Op Kerstavond gaan zogenaamde ‘Koledari’ (in klederdracht gehulde Kerstzangers) in tweetallen zingend langs de deuren.
Čestita Koleda
Dimitar woonde tot zijn twaalfde in Sofia, de hoofdstad van Bulgarije. Het is een grote stad met bijna anderhalf miljoen inwoners. In zijn vroege jeugd waren veel van de oorspronkelijke tradities al verdwenen. “Alleen al door de afwezigheid van open haardvuren”, mijmert Dimitar. Dat er niet zoveel tradities meer bewaard zijn gebleven, vindt hij niet erg: “Er waren cadeautjes, het was gezellig, het huis was versierd met een Kerstboom en een mooie, bijna kunstzinnige Kerststal. Het was sfeervol en het was fijn om samen te eten.”
Hij kan zich niet meer precies herinneren of het afsteken van vuurwerk iets was dat bij Kerstmis hoorde of bij de jaarwisseling. Hij kan zich wel herinneren dat hij zich er erg op verheugde. Dimitar blikt terug: “Kerst was een mengsel van het Bulgaarse, orthodoxe geloof gecombineerd met verhalen uit de Bijbel. In Bulgarije wenst men elkaar met Kerst ‘Čestita Koleda’ of ‘Vesela Koleda’.”
Kerst in Nederland
Over de manier waarop hij Kerstmis nu in Nederland viert, vertelt Dimitar: “Het Bulgaarse en het Nederlandse Kerstfeest lijken wel op elkaar. Behalve het eten dan. Ook hier zijn veel tradities verdwenen of veranderd. In mijn woonvorm is er een Kerstontbijt en het huis is mooi versierd. Het eten is lekker, er is een moment van stilte en er kan worden gebeden. Met dat laatste heb ik niets, maar ik kan erg genieten van de sfeer in huis. Het enige wat ik eigenlijk op die momenten mis, is mijn familie”.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten