“Maak je eigen feestje, hang zelf de slingers op.”

In het Zuid-Amerikaanse Mexico is zij geboren en getogen, Dora een 52-jarige inspirerende vrouw. Jaren geleden is ze naar Nederland gekomen om hier Sociologie te gaan studeren. Dat bestond toen namelijk niet in haar geboorteland. Ze wilde zich in eerste instantie specialiseren in de richting van ontwikkelingsplanologie. Door omstandigheden is dat niet helemaal gelukt. Ze kon wel afstuderen, maar het was vanuit Nederland voor haar niet mogelijk om ervaring op te doen in dorpen van ontwikkelingslanden.

Wat opvalt aan Dora, is dat ze zeer diplomatiek en tactvol overkomt. Zij verklaart simpelweg dat Mexico een ongelooflijk gevaarlijk land is geworden en een ontzettend hoog criminaliteitscijfer kent. Daar heeft ze geleerd om tactvol en diplomatiek te zijn, anders leef je niet zo lang. Het is een kwestie van overleven dus! In Nederland heeft ze geleerd dat het precies andersom werkt om te overleven: “Mensen moeten zeggen wat ze voelen en denken en dan het liefst  met een ‘ik’- boodschap, zoals “ik vind dat…”.

Heimwee

Ongeveer veertien jaar geleden is Dora tijdens haar werk in Utrecht ziek geworden. Omdat ze in Nederland haar behandeling kreeg en die ook hard nodig had, kon ze niet meer terugkeren naar Mexico, al was dat wel de bedoeling. Ze mist Mexico ontzettend. Enerzijds uiteraard haar familie. Ze heeft gelukkig wel dagelijks contact met haar familielieden en vrienden via internet. Gelukkig gaat het naar omstandigheden goed met hen. Ook voor haar werk zou ze het liefst het vliegtuig pakken naar Mexico om daar Indiaanse dorpjes te helpen ontwikkelen. Maar ze kan niet meer goed tegen de spanning van het reizen en werken. Paniekaanvallen en oriëntatieproblemen spelen haar dan parten. Met andere woorden; ze krijgt het benauwd wanneer ze niet weet waar ze is of hoe ze een ruzie tussen boeren over grond bijvoorbeeld moet aanpakken.

De Mexicaanse woont tegenwoordig in een rustige wijk in Den Haag in een beschermde woongroep van Stichting Anton Constandse. Maar eigenlijk vindt ze dat ze na vier jaar al genoeg vooruitgang heeft geboekt om de stap te zetten naar het wonen in een individueel beschermde woonvorm.

Feest in Mexico versus Nederland

Feesten in Mexico zitten vol met kleuren, lekker eten en activiteiten, waaronder veel dansen met familie en vrienden. Dora mist de traditionele Mexicaanse feesten heel erg en vindt dat de mensen in Nederland over het algemeen veel nuchterder zijn dan in Mexico. In Mexico is het gebruikelijk om te dansen en te bewegen tijdens een feest. Hier in Nederland gaan mensen meestal op een stoel zitten en praten, behalve wanneer ze langs het buffet lopen.

Hoe brengt Dora de feestdagen in het koude Nederland door? Tijdens de feestdagen doet ze in principe met van alles en nog wat mee. Stichting Anton Constandse organiseert veel activiteiten. Zelfs vorig jaar toen ze aan haar rechtervoet was geopereerd, was ze niet voor een gat te vangen. Ze kon met behulp van een busje van de Stichting en een aantal behulpzame mensen die haar in de bus hebben geholpen, gelukkig toch nog een feestje bijwonen. Omdat Dora ervaringsdeskundige is bij het Maatschappelijk Steun Systeem (MSS), werd ze ook opgehaald en gebracht naar het feestje georganiseerd door het MSS. “Probeer je eigen feestje te maken in het leven. Je moet zelf de slingers ophangen”, aldus Dora.

Tips van Dora voor een geslaagde feestmaand

Tenslotte een aantal tips van Dora voor iedereen die het moeilijk vindt om door de feestmaand te komen:

·               Koester en ontwikkel je goede eigenschappen en manieren. Wanneer je dit doet, dan wil iedereen je vriend zijn.

·               Verzorg jezelf en blijf beleefd. Zeker tijdens de feestdagen want dan letten mensen meer op elkaar. Bijvoorbeeld of je wel of niet netjes eet. 

Wat is het recept voor gezellige feestdagen?

We vragen het een psychiater en een huisarts: dokter de Vries en dokter Vrolijk.

Wie is dokter de Vries?

Ik ben Rob de Vries, 64 jaar en drie jaar met pensioen. Voorheen ben ik psychiater geweest en hoofd behandeling van Mentrum GGZ in Amsterdam. Hier werden mensen met langdurige psychosen opgenomen. Ik heb dit werk ongeveer dertig jaar gedaan.

Wat zijn de kenmerken van de mensen die u heeft behandeld?

Er zijn uiteraard verschillende soorten aandoeningen. De meeste mensen bij ons in de kliniek hebben schizofrenie, mensen met een bipolaire stoornis, manische depressiviteit, of een schizo-affectieve stoornis. Hierbij heeft men last van hallucinaties en wanen, en daarbij meestal ook een stemmingsstoornis.

Hoe brengen ze meestal de feestdagen door?

De feestdagen worden door de meeste mensen bij familie doorgebracht. Voor mensen die in de kliniek blijven tijdens de feestdagen, worden de dagen zo aangenaam mogelijk gemaakt door het personeel. De ruimtes zijn versierd en er is lekker eten. Er is een geestelijke aanwezig en daar kunnen de mensen altijd een beroep op doen. Als er behoefte aan is, kan er een kerkdienst worden bijgewoond met buurtbewoners en/of personeel. En er worden kerstliedjes gezongen. Voor mensen die te ziek zijn, bestaat de mogelijkheid dat ze op hun kamer een geestelijke op bezoek krijgen en lekker eten.

Het doktersrecept:

Hoe de patiënt zich ook voelt, het is mijns inziens toch belangrijk dat men de feestdagen viert. Al is het maar heel klein en minimaal. Zij hebben er evenveel recht op als mensen die geen psychiatrische aandoening hebben. En feestdagen kunnen voor hen toch belangrijk zijn. Niet alleen het kerstfeest, maar denk bijvoorbeeld ook aan het islamitisch suikerfeest.

Mensen die last hebben van psychoses zijn over het algemeen kwetsbaarder dan mensen die dat niet hebben. Het is daarom belangrijk bepaalde maatregelen te nemen om de feestdagen goed door te brengen. Het is aan te raden matig te zijn met alcohol en/of drugs en extra te letten op de medicatie. Let extra scherp op waarschuwingssymptomen voor een eventuele terugval. En trek dan op tijd aan de bel bij de behandelaar.

Wie is dokter Vrolijk?

Dokter Vrolijk is huisarts aan de Nieuwe haven en de Stationsweg in Den Haag. De meeste patiënten wonen in het Centrum, Rivierenbuurt, Stationsbuurt, Binckhorst, Schilderswijk en Bezuidenhout.

Heeft u mensen met een psychiatrische beperking in uw praktijk?
In mijn praktijk heb ik mensen met allerlei soorten psychische aandoeningen zoals angsten en depressies.

Hoe brengen ze meestal de feestdagen door?

Als mensen contact hebben met familie, brengen ze de feestdagen meestal met hen door. Ook zijn er veel mensen die wonen in een woonvorm en hier wordt vaak voor een leuk programma gezorgd. Sommige mensen brengen een bezoek aan de kerk. 

Het doktersrecept:

Er zijn veel mensen die zich eenzaam en somber voelen tijdens de feestdagen. Voor deze mensen zijn het meer rampdagen. Sowieso merk ik dat ook mensen die niet somber zijn de feestdagen moeilijk vinden, omdat er opgeklopte verwachtingen zijn. Mijn advies is om toch de feestdagen te vieren, al is het maar minimaal, omdat je het anders nog moeilijker krijgt. Zoek een gezellig samenzijn, al is het met één persoon. Nodig mensen uit, word actief. Wacht niet af, maar probeer zelf iets te regelen. Het is goed om een invulling gepland te hebben, maar heb er niet te grote verwachtingen van.

Feestrecept

Voor een kleine 10 euro voor één persoon geniet u van drie heerlijke gerechten.

Voorgerecht ‘Carpacciosalade’

Ingrediënten:

• plakjes carpaccio, of goedkopere variant runderrookvlees (75 gram)
• eikenbladsla (of een combinatie daarvan met andere sla)
• 0,5 eetlepel olijfolie met peper
• 1 eetlepel olijfolie met knoflook
• 0,5 eetlepel groene pesto
• 0,5 eetlepel witte wijnazijn
• pijnboompitjes
• Gran Padano kaas
  
  

Bereidingswijze:

Maak van de pesto, de olijfolie met knoflook, de olijfolie met peper en de witte wijnazijn een dressing. Rooster de pijnboompitjes. Bestrijk met een kwastje het bord met een dun laagje dressing. Leg hierop de carpaccio of runderrookvlees. Strooi er eikenbladsla overheen, de geroosterde pijnboompitjes en de Gran Padano kaas. Giet hier overheen twee eetlepels dressing in een ronde beweging.

Hoofdgerecht ‘Tagliatelle met spinazie’

Ingrediënten:

• 200 gram tagliatelle
• 225 gram diepvriesspinazie (zonder room)
• kleine ui
• spekreepjes
• 100 gram gehakt
• 0,5 bakje kruidenroomkaas
• geraspte kaas
• peper
• boter 

Bereidingswijze:

Snipper de ui en zet vast water op voor de tagliatelle. Smelt de boter in de pan op zacht vuur. Strooi de peper naar smaak erbij. Voeg de spekreepjes toe en bak ze nog niet helemaal gaar. Voeg de gesnipperde ui toe en bak deze glazig. Zet het vuur hoger en voeg het gehakt toe en bak dit rul. Voeg de diepvriesspinazie toe en laat deze ontdooien, blijf ondertussen roeren. Wanneer de spinazie ontdooid is, voeg de kruidenroomkaas toe en laat deze smelten. Kook ondertussen de pasta gaar. Als de saus warm is, is het gerecht klaar.

Serveertip:

Verdeel de pasta over twee borden. Doe hier het spinaziemengsel overheen. Maak het af met een beetje geraspte kaas naar smaak.

Nagerecht ‘Hangop met kersen’

(Minstens 12 uur van tevoren voorbereiden)

Ingrediënten:

• 0,5 liter volle yoghurt
• 1/8 liter slagroom
• potje kersen (300 gram)
• 2 zakjes vanillesuiker

Bereidingswijze:

Maak een schone theedoek nat, wring deze goed uit en bekleed er een vergiet mee. Plaats dit in een grotere schaal. Schenk de yoghurt in de theedoek. Schep na minstens 12 uur de hangop van de theedoek in een kom. Slagroom stijfkloppen. Voeg slagroom, vanillesuiker en kersen door de hangop.

Smakelijk feestmaal!

‘Ik en de anderen’

In deze uitgave van de nieuwsbrief introduceren we een nieuwe rubriek:‘Ik en de anderen’. Deze pagina richten we met name op familie, vrienden, kennissen en bekenden van de patiënten. Hierin zult u herkenbare artikelen vinden vanuit de praktijk voor uzelf, maar vooral ook voor uw omgeving.

Schroom dus niet deze pagina ook te laten lezen door uw huisgenoten, familieleden, vrienden, kennissen of andere bekenden. Nieuwe invalshoeken en andere gezichtspunten kunnen soms een beter zicht op uw persoonlijke situatie geven. Meer helderheid en begrip voor u en uw omgeving, dat is het doel van deze rubriek.

Vooroordelen loslaten

Een mens kan zich verkijken op een situatie. In de loop der jaren heb ik als sociaal psychiatrisch verpleegkundige heel wat partners, ouders, broers, zusters, ooms, tantes en andere familieleden op mijn spreekuur gezien. Ze waren zonder uitzondering begaan met het lot van hun dierbare met wie het op dat moment niet goed ging. Op een dag ontmoette ik Sarinah, een jonge Surinaamse vrouw van even in de twintig, maar qua uiterlijk niet ouder dan veertien. Bijna letterlijk liep ze aan de hand van haar moeder. Vader was afwezig. “Anorexia”, schoot er direct door mijn hoofd en toen ze begon te praten kon ik alleen maar denken: “Waar gaat dit over?” Moeder vroeg me alleen om wat medicatie zodat Sarinah ‘wat beter kan slapen’. Over drie maanden konden we een nieuwe afspraak plannen.

Alles in mij steigerde, zo’n ziek meisje en dan alleen een slaappilletje? Ik trok alles uit de kast, van psycho-educatie tot anti-psychotica, van diëtiste tot beschermd wonen. Hoewel ik natuurlijk mijn best deed te luisteren naar de wensen van moeder, dochter zei eigenlijk niets, zat mijn hoofd vol met vooroordelen. Dat vasthouden aan eigen ideeën heb ik in dit geval nog vrij lang volgehouden. Zozeer zelfs dat ik samen met Sarinah wilde gaan kijken naar een beschermende woonvorm. Moeder gaf vol tegengas, waardoor ik uiteindelijk capituleerde. Op een dag bleek Sarinah bij haar moeder te zijn ingetrokken.

Ik had nooit gedacht dat moeder het kon opbrengen om weer te gaan zorgen voor haar, in mijn ogen zo zieke, dochter. Ook bleek de anorexia wel mee te vallen. Sarinah at meestal goed, maar werd nooit zwaarder dan een kilo of 40 (bij 1.50 meter). En de chaos in haar hoofd bleek ook geen belemmering om te leren computeren en studieboeken aan te schaffen. Goed, ze gaf soms teveel geld uit, maar dan zou moeder toch curator kunnen worden? Ook hier had ik weer zo mijn bedenkingen bij, maar de praktijk leerde al snel dat er totaal geen ‘gekke’ dingen gebeurden. Sterker nog; moeder kon sparen voor haarzelf en voor Sarinah. Nu gaan ze al jaren elke zomer op reis naar familie in Suriname of een ander zonnig oord.

Inmiddels kom ik iedere twee maanden bij hen thuis. Hetgeen ik graag doe. Moeder staat al op de uitkijk als ik aan kom fietsen, de koffie (met roti!) staat al op tafel. We praten nooit meer over diëtistes en beschermd wonen. Wel over de boeken, die Sarinah nu weer heeft gelezen, verre reizen en de (on)mogelijkheden van remigratie naar Suriname. Met de feestdagen krijg ik ieder jaar steevast een zak pepernoten mee en een ‘aardigheidje’ voor de kinderen. Bij het weggaan zegt moeder met nadruk: “Bedankt voor de gezelligheid en groeten aan je vrouw en kinderen hoor!” Soms denk ik nog wel eens aan die eerste keren, nu jaren geleden, toen ik zoveel wilde en zij er zo anders over dachten. En dan denk ik nog altijd licht beschaamd: “Wat kan een mens zich soms verkijken op een situatie!” 

Ervaar hoe het is om te bewegen met plezier

Sinds begin juli van dit jaar gaan elke woensdagmiddag achttien mensen naar Health Center Forza Fit in Den Haag om onder begeleiding te sporten. Deze pilot is opgezet door Monique van Peursem, nurse practitioner [1] en Hans Oolders, psychiater van Ambulant Centrum Volwassenen Zuid van Parnassia. Dit doen beide specialisten met een goede reden.

Specialisten aan het woord

Monique van Peursem en Hans Oolders vertellen: “Antipsychotische medicijnen hebben in veel gevallen de nare gewoonte bijwerkingen te veroorzaken. Een van die mogelijke bijwerkingen betreft veranderingen in de stofwisseling. Dit is voor de cliënt te merken aan hoge bloeddruk, suikerziekte, verhoogd cholesterol en/of overgewicht. Wanneer deze symptomen in combinatie met elkaar voorkomen noemen we dit het Metabool Syndroom. Mensen met een Metabool Syndroom lopen meer kans op het krijgen van hart- en vaatziekten en leven meestal korter. Dat zet veel artsen en ook ons aan het denken. Het voorschrijven van antipsychotische medicijnen aan patiënten en tegelijkertijd toezien hoe ze de kans lopen op een slechtere gezondheid, dat voelt niet goed.”

Vóór deze pilot hebben Monique en Hans andere dingen uitgeprobeerd om de symptomen van het Metabool Syndroom te verminderen. Medicijnen tegen de bijwerkingen en het geven van leefstijladviezen over voeding en bewegen. Beiden bleken onvoldoende effectief. “Dat was voor ons aanleiding om een andere vorm op te zetten. We hebben het ‘bewegen met plezier’ genoemd, omdat het vooral gaat om het plezier en niet om het presteren.”

Onderzoek

Aan deze pilot is een onderzoek gekoppeld. Het is de bedoeling om plezier in bewegen te vergroten, zodat mogelijk het bewegen leidt tot een betere gezondheid oftewel vermindering van de symptomen van het Metabool Syndroom. Het onderzoek is er op gericht om te kijken of dit klopt en loopt sinds begin juli 2010.

Er zijn twee onderzoeksgroepen:

1. De experimentele groep. In deze groep sporten de achttien deelnemers bij Forza Fit. Onder begeleiding maken ze gebruik van een ruime keuze aan moderne fitnessapparaten. Na het sporten kan men ook naar de sauna en de deelnemers krijgen leefstijladviezen. De verwachting is dat de deelnemers zich beter voelen en dat er verbeteringen te zien zijn met betrekking tot cholesterol, glucose, bloeddruk en gewicht.

2. De controlegroep. Deze groep bestaat uit maximaal vijftien deelnemers. Zij krijgen alleen leefstijladviezen. Ze sporten niet, maar mogen dit wel. De verwachting voor deze groep is, dat ze zich niet beter zullen voelen en dat er geen veranderingen optreden met betrekking tot het Metabool Syndroom.

Om de twee maanden wordt de bloeddruk, buikomvang, cholesterol en gewicht gemeten. Ook wordt gekeken naar veranderingen in geluksbeleving. Vooral dat laatste vinden de onderzoekers erg belangrijk. Natuurlijk kunnen de deelnemers zelf ook merken of ze vooruit gaan. En weten dat je vooruit gaat is een mooie stimulans om door te gaan.

Plezier staat voorop

Er wordt nu al reikhalzend uitgekeken naar het eind van het onderzoek. Niet alleen omdat de verwachtingen positief zijn, maar vooral omdat Monique en Hans het plezier in sporten voorop hebben staan. Het gaat niet om het moeten presteren, maar eigenlijk alleen om het plezier krijgen in bewegen. “Ook al heb je slechte ervaringen met bewegen, kom toch. Ervaar juist eens hoe het is om te bewegen met plezier”, aldus Hans. Het leuke is dat sommige deelnemers al met elkaar afspraken maken om, los van het onderzoek, samen te gaan sporten. Het blijkt aanstekelijk te werken. Dat is eigenlijk het mooiste compliment voor dit initiatief.

Voorlopig is deelname alleen voorbehouden aan mensen die bij Ambulant Centrum Volwassenen Zuid staan ingeschreven. Neem voor meer informatie contact op met deze locatie aan de Leggelostraat 85, 2541 HR Den Haag, telefoon 070-391 81 00.

---

[1] Nurse practitioner = gespecialiseerd verpleegkundige met enkele bevoegdheden van een arts.

Sporten is lonend

Wie ben je en wat doe je?

“Ik ben Nazir Boelan Khan en ben geboren in Suriname in 1966. Sinds vijf jaar woon ik bij stichting Anton Constandse op de locatie Remarque in Den Haag. Ik kook zelf, strijk en maak mijn kamer schoon. Mijn leven loopt nu goed.”

Welke sporten beoefen je en hoe vaak?

“Dagelijks ga ik de deur uit om te fitnessen van 13.00 tot 15.00 uur bij REAKT Platinaweg. Hiervoor moet je wel een REAKT-pasje hebben om mee te kunnen doen en dan kan je daar gratis sporten. Al anderhalf jaar kom ik bij de Platinaweg met veel plezier. Ik kijk er iedere dag weer naar uit en het is voor mij een goede invulling van de middag.  

Naast fitness fiets ik elke dag naar Kijkduin en ik doe aan hardlopen. Ik houd ook van vissen. Dat is voor je lichaam niet echt actief, maar het ontspant wel geestelijk.”

Doet sporten iets met je? En wat?

“Sporten en bewegen doet zeker iets met me. Ik voel me veel krachtiger. Niet alleen lichamelijk, maar ook psychisch. Ik heb minder last van stress en spanning of lijk er in ieder geval beter mee om te kunnen gaan. Vroeger was ik ook vaak slaperig en moe om dingen te doen, nu veel minder. Een ander voordeel van sporten is dat ik minder pieker.”

Heeft medicijngebruik invloed op sporten?

“Ik heb dagelijks medicijnen en voor de nacht gebruik ik ook vaak slaapmedicatie. Ik heb hier geen last van bij het sporten.”

Wat zijn leuke dingen waar je tegen aan loopt bij het sporten?

“Het is leuk om te merken dat ik meer aankan en weerbaarder word door het sporten. De contacten met andere mensen die sporten op de Platinaweg vind ik ook leuk. Ik maak af en toe een praatje en dat is best gezellig.”

Wat zijn minder leuke dingen waar je tegen aan loopt bij het sporten?

“Soms heb ik weleens spierpijn, maar na een dag trekt dat meestal weg. Of ik doe de volgende keer iets rustiger aan. Het is wel fijn dat je met fitness je eigen tempo kan bepalen. Het komt ook weleens voor dat ik geen zin heb. Meestal ga ik dan toch en als ik klaar ben, voel ik me toch altijd beter dan voor het sporten.”

Zou je sporten aanraden aan andere deelnemers? En waarom?

“Ik denk dat sporten en bewegen belangrijk is voor iedereen. Ik zou het zeker andere mensen en vooral ook mensen met een psychische beperking aanraden. Ik heb er zelf alleen maar voordeel van.”

Kom in uw actieve modus!

Er is altijd een reden te verzinnen om niet te sporten of te bewegen. Geen tijd, moe, meer in de stemming om chocola te eten, geen zin om u om te kleden, enzovoorts. Dit heeft iedereen weleens. Maar het is belangrijk ervoor te waken dat sporten en bewegen helemaal geen deel meer uitmaken van uw leven. Klinkt dit bekend in de oren, maar ervaart u steeds een drempel om iets te gaan doen? Dan kunnen onderstaande tips helpen om de drempel te verlagen.

                                      

Zoek iets dat bij u past

Waar de één warm voor loopt en energie van krijgt, vindt de ander misschien wel heel demotiverend of niet leuk om te doen. Het is belangrijk een sport of beweging te vinden die bij u past. Dan heeft u er ook het meeste plezier in en is het vaak geen opgave.

Stel duidelijke en haalbare doelen

Een doel als ‘slank worden’ is niet voor iedereen even motiverend. Korte termijn- en meetbare doelen werken vaak meer motiverend. Meetbare doelen zijn: over twee weken wil ik vijftien minuten kunnen roeien. Of, over een maand is mijn vetpercentage 10% minder. Het is belangrijk dat de doelen realistisch zijn. Stel ze bijvoorbeeld op met een sportinstructeur in de sportschool, want zij kunnen doelen vaak beter beoordelen op haalbaarheid dan uzelf.

Plan vooruit

Plan sport- en beweegmomenten in uw agenda. Planning is het halve werk, want hiermee voorkomt u makkelijker het excuus ‘ik heb geen tijd’.

Maak van sport en bewegen een gewoonte

Als u van sporten een gewoonte maakt, dan is het in praktijk vaak makkelijker om er meer motivatie voor te krijgen. Dan denkt u minder na en pakt automatisch de tas met sportspullen. Om van sport een gewoonte te maken is het belangrijk dat u op vaste dagen en op vaste tijden gaat sporten. Na een aantal weken is het vaak al een gewoonte aan het worden.

Wees creatief

Steeds dezelfde oefeningen in een vaste volgorde gaat misschien vervelen en is niet bevorderlijk voor de motivatie. Voor geest en lichaam is het daarom slim om creatief te zijn en wijzigingen door te voeren in de sporten en oefeningen die u doet. Probeer eens een groepsles die nieuw voor u is of train bepaalde spiergroepen met een alternatieve methode.

Wees flexibel

Ook als sporten op vaste dagen en op vaste tijden een gewoonte is geworden, laat u dan niet uit het veld slaan als u een keer echt niet kunt door bijvoorbeeld een andere activiteit. Probeer te sporten op een ander tijdstip en wees dus flexibel.

Ga samen sporten met anderen

Sociale omgang tijdens het sporten werkt voor de meeste mensen erg goed. Vooral als u even geen zin heeft, kan een ander soms net de ontbrekende motivatie geven om wel te gaan sporten. Na afloop voelt u zich vaak beter en bent u blij toch te hebben doorgezet.

Beloon uzelf

Als de geestelijke en lichamelijke beloningen van sporten niet voldoende zijn voor u, dan zijn er andere beloningen te bedenken.  Geef uzelf een klein cadeautje of een ander leuk nieuw vooruitzicht. Dit helpt om de motivatie op peil te houden.

Bronnen: www.gezondenzo.net; www.sochicken.nl 

Bewegen op (de) maat

Veel van de vragen die binnenkomen bij het Maatschappelijk Steun Systeem (MSS) gaan over activiteiten. Mensen willen graag (weer) iets gaan doen. Creatief bezig zijn, computerles, een taal leren, een maatje ontmoeten, kaarten, dammen, (vrijwilligers)werk oppakken. Maar er komen ook veel vragen binnen op het gebied van bewegen: wandelen, fietsen, zwemmen, dansen, fitness enzovoorts. En dan vaak het liefst samen met iemand. Mensen vragen zich af waar ze terecht kunnen en hoe ze aan een maatje kunnen komen.

Om die mensen op weg te helpen en te laten zien welke mogelijkheden er zijn probeert het MSS op de hoogte te blijven van de activiteiten op alle genoemde gebieden. Hieronder leest u een update voor groot Den Haag voor zomer en herfst 2010.

Wie-wat-waar bewegen?

·              Het wijkcentrum

Bijna ieder wijkcentrum in Den Haag doet wel iets op het gebied van bewegen. Vooral de stichting MOOI is actief. Een greep uit de activiteiten: yoga, volleybal, voetbal, fietsles, fitness, 55+ gymnastiek, dansen.

Bezoek voor meer informatie de site www.stichtingmooi.nl

·              REAKT

Op diverse plaatsen in Den Haag/Zoetermeer/Gouda heeft REAKT locaties. Een bekende Haagse locatie is de Platinaweg waar mooie fitnessruimte tot uw beschikking staat. Lees meer in de oproep op pagina 6 van deze nieuwsbrief of

bezoek voor meer informatie de site www.reakt.nl

·              Precura

Deze stichting organiseert onder andere het ‘Bewegen Op Recept’ (BOR). Dit recept is via uw huisarts te verkrijgen. U kunt dan heel voordelig meedoen aan fitness, aerobics, aquarobics of dansen. Bezoek voor meer informatie de site www.precura.nu

·              Beweegmaatje

In het digitale tijdperk is er ook van alles via internet te krijgen. Een mooie website is ‘www.beweegmaatje.nl’ waarbij individuen of groepen elkaar proberen te vinden. Er zijn nu al 10.000 deelnemers en 400 groepen! Enkele voorbeelden: ‘jongeman zoekt maatje om mee te kanovaren’. En ‘enthousiaste vrouw wil graag samen bewegen op muziek’.

Bezoek voor meer informatie de site www.beweegmaatje.nl

·              Gemeente Den Haag

Natuurlijk doet de gemeente ook van alles voor allerlei doelgroepen.

Een aantal projecten zijn: ‘Senior actief’ en ‘Gezond bewegen voor allochtone ouderen’.

Bezoek voor meer informatie de site www.denhaag.nl of www.sportzorg.nl

Nieuwsgierig of enthousiast geworden bij het lezen van zoveel mogelijkheden? Neem contact op met het MSS. U kunt bellen met Els Dreijer telefoon 070-391 71 27 of Willem Kasteleyn telefoon 070-391 81 00/06-514 09 515.

Een heel beweeglijke herfst toegewenst!

Meer informatie over het MSS Den Haag of gewoon eens kennismaken met een werktafel? Neem dan contact op met Els Dreijer, Yolanda Heijdel of Barbara Cornelissen telefoon 070-391 71 27. Ook kunt u onze website bezoeken www.mssdenhaag.nl

Inspanning zorgt voor ontspanning

Op REAKT-locaties kunt op een ontspannen manier werken aan uw conditie en gezondheid. Op de Platinaweg is een fitnessruimte waar u tijdens werkdagen vrij kunt sporten. Op maandagmorgen kunt u bewegen op muziek (REAKT Fit) en meedoen met DO-IN, een Chinese bewegingskunst met een positief effect op ademhaling en stofwisseling. Voor een goed begin van het weekend is Body & Mind, trainingsmethode voor lichaam en geest, wellicht een idee.

Wist u dat…

§  U op donderdagmiddag in sporthal Transvaal kunt voetballen, badmintonnen, tafeltennissen en volleyballen?

§  U op maandag- en donderdagmiddag kunt voetballen bij O.D.B. aan de Albardastraat? 

§  Er op dinsdagmiddag balspelen op het programma staan op de locatie Albardastraat, op woensdagmiddag volleybal en op donderdagmiddag badminton?

§  Er in de sporthal aan de Monsterseweg regelmatig een sportinstuif is en dat u daar ook kunt tafeltennissen en badmintonnen?

§  U voor een kleine vergoeding in zwembad ‘De Schilp’ op maandagmorgen kunt zwemmen en dat er voor vervoer wordt gezorgd vanaf de Monsterseweg?

§  Ook locatie Albardastraat (zij-ingang Dorestad) fitnessmogelijkheden biedt?

§  U op woensdagmiddag met de loopgroep kunt meedoen bij Atletiekvereniging Sparta in het Zuiderpark?

Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met een van de sportmedewerkers aan REAKT

Platinaweg, Platinaweg 20, 2544 EZ Den Haag, telefoon 070-308 40 80 of mail naar

sportief@reakt.nl

Uit de praktijk: Wat begon met een cursus, mondde uit in een huwelijk.

De cursus Health-4-you bij Parnassia was het startpunt voor de relatie van Dave Troch (43 jaar) en Patricia Blok (36 jaar). Beiden namen zij deel aan deze Health-4-you training en zij bleken elkaar heel aardig te vinden. “Het was eigenlijk liefde op het eerste gezicht”, vertelt Patricia. “Dave viel extra op omdat hij altijd zo attent was en voor iedereen in de groep koffie verzorgde,” vult Patricia aan. Dave viel op zijn beurt voor Patricia vanwege haar vrolijkheid en omdat het zo’n lekkere kletskous is.

Positief resultaat Health-4-you cursus

Het stel heeft enkele moeilijke jaren achter de rug, maar gelukkig gaat het nu al lange tijd goed. Dave en Patricia voelen zich geholpen door de goede behandeling bij Parnassia en de juiste medicatie tegen psychotische klachten. Naast de liefde heeft de cursus voor hen een positieve uitwerking gehad doordat zij zijn afgevallen. Ook vonden ze de cursus beiden een prettige manier om onder de mensen te zijn. Ze bleven samen afspreken om te wandelen en andere leuke dingen te ondernemen.

Nu hebben zij dan ook nog het grote geluk bij elkaar gevonden. 1 oktober van het afgelopen jaar zijn zij in het huwelijksbootje gestapt! Ze vormen nu al een compleet gezin, samen met Monique (12), de dochter van Patricia.

Dus Dave en Patricia: Van harte gefeliciteerd en heel veel geluk!

De oriëntatiegroep

Na voorbereiding van ruim een jaar was het op 12 januari eindelijk zover: de start van de oriëntatiegroep. In wijkcentrum Bouwlust aan de Eekhoornrade zitten vier enthousiaste medewerkers klaar om acht deelnemers te ontvangen. Een aantal van hen zijn om uiteenlopende redenen minder mobiel en worden door twee verpleegkundigen van Parnassia thuis opgehaald en later ook weer thuisgebracht.

Wat is dat precies, de oriëntatiegroep?

De oriëntatiegroep biedt mensen die om uiteenlopende redenen de

wijk(activiteiten) niet zo goed kennen, de mogelijkheid om laagdrempelig

aan een activiteit deel te nemen. Al eerder draaiden er dergelijke groepen in het centrum van Den Haag en Scheveningen. De oriëntatiegroep wordt deze keer georganiseerd bij twee activiteitencentra van Stichting MOOI in het gebied Escamp.

Naast gezelligheid komen diverse onderwerpen aan de orde. Soms hebben de  onderwerpen de vorm van een workshop en soms betreft het een losse activiteit. Het programma staat in principe vast maar kan tussentijds worden veranderd omdat er rekening wordt gehouden met ieders wensen en ideeën.

Na rijp beraad is er gekozen voor de volgende zeven thema’s:

1. Buurt- en wijkoriëntatie

2. Voorlichting en ervaringen uitwisselen       

3. Sport en bewegen

4. Creativiteit en handvaardigheid

5. Film en documentaire

6. Koken en bakken

7. Muziek luisteren en dansen                          

Al sjoelend oriënteren

Onder een strakblauwe lucht fiets ik op een zonnige wintermiddag naar het wijkcentrum. In plaats van de vaste locatie is er voor één keer uitgeweken naar wijkcentrum Vrederust aan de Melis Stokelaan. Vanmiddag staat er sjoelen op het programma. Met zes deelnemers en zes (!) begeleiders vormen we twee teams. De meesten van ons hebben al jaren niet meer gesjoeld, maar fietsen en zwemmen verleer je ook niet.

Het aardige is dat het niet alleen bij sjoelen blijft. Tussendoor komen allerlei andere zaken aan de orde. Zo vraagt een deelneemster waar zij hulp kan krijgen bij het invullen van haar belastingpapieren. Ze krijgt meteen schriftelijke informatie over de ‘I-shop’. Een andere deelnemer ziet (en pakt) de lijst met vaste data waarop in het wijkcentrum kan worden gesjoeld. Weer een andere deelneemster is verbaasd dat er in ‘haar’ straat een wijkcentrum is. Met een stapel folders onder de arm verlaat ze aan het eind van de middag het pand. En ook ik zie in de diverse rekken vele nieuwsbrieven, krantjes en brochures, die ik graag meeneem voor mijn eigen MSS-foldertafel.

“Je neemt er altijd iets van mee”, grapt een deelnemer bij de uitgang, en zo fiets ik fluitend weer terug naar mijn eigen werklocatie. Benieuwd wat de volgende bijeenkomsten zullen opleveren!

Duo-interview trainer versus cursist Module Zelfbeeld

Wat is de Module Zelfbeeld?

De Module Zelfbeeld is  een training waarin mensen die te vaak te negatief over zichzelf oordelen kunnen leren om meer oog te krijgen voor hun positieve kanten. Op die wijze kunnen zij hun (te negatieve) zelfbeeld meer in balans brengen en een meer evenwichtig en realistisch zelfbeeld ontwikkelen.

De training is bedoeld voor mensen die ‘eigenlijk’ wel weten dat hun negatieve oordeel over zichzelf te streng is, maar die desondanks steeds weer opnieuw blijven vinden dat ze dom, lelijk, saai, onbelangrijk of anderszins negatief zijn.

Trainer: Pim

Wat kunt u vertellen over de cursus?

Pim: “De module telt 10 tot 12 bijeenkomsten van 1,5 uur en na afloop is er een terugkomdag. We reiken de cursisten diverse handvatten aan om meer naar de positieve kanten van hun leven te kijken. Dit met het doel dat de cursisten zich beter gaan voelen over zichzelf en hun leven.”

Kan iedereen meedoen aan de cursus?

Pim: “Ja, in principe kan iedereen meedoen, alleen is de cursus wel lastig voor mensen die heel angstig zijn binnen een groep. Het is belangrijk dat iedereen zich veilig voelt in de groep. Niemand wordt uitgelachen of kritisch bejegend. Er kan wel samen gelachen worden. Als het te problematisch is om een groepscursus te volgen, wordt een enkele keer individuele begeleiding geboden. Er zijn geen rollenspellen in de cursus en het is geen zware (psycho)therapie.”

Wat kunnen de cursisten in de praktijk met de gevolgde cursus?

Pim:”Het is de bedoeling dat wat men in de cursus leert, ook thuis oefent. En daarna ook in de maatschappij toepast. Zo kan men een nieuwe denkwijze integreren in het leven.”

Cursist: Michael

Hoe bent u ertoe gekomen om de cursus te gaan volgen?

Michael: “De cursus wordt door twee mensen gegeven: een SPV-er en een psycholoog.  Wie mee wil doen aan deze module, moet zich opgeven via de behandelaar. Ik wilde graag leren wat positiever over mezelf te denken.”

Hoe heeft u de cursus ervaren?

Michael: “Aan de ene kant zwaar, en aan de andere kant ook plezierig en goed. Ik heb veel over mezelf verteld tijdens de cursus, maar daar voelde ik me niet onveilig bij. Ik werd erg geconfronteerd met mijn gevoel. Ik vond de begeleiding tijdens de cursus goed en heb ook veel aan de uitwisseling met andere deelnemers gehad.”

Wat heeft de cursus u gebracht in het dagelijks leven?

Michael: “Ik merkte dat ik voor de cursus altijd erg keek naar wat ik niet kon en niet naar wat ik wél kon. Ik kijk nu vooral naar wat ik kan en wat ik heb bereikt en daardoor voel ik me ook positiever over mezelf.”

Wilt u meer informatie over Module Zelfbeeld of over andere cursussen? Kijk dan verderop in deze nieuwsbrief naar het Cursusaanbod of neem telefonisch contact op met één van de daar vermelde contactpersonen.

ETON training en opleidingen, het opleidingenbedrijf van de REAKT Groep

De meeste lezers van deze nieuwsbrief zijn goed bekend met REAKT. Maar dat ligt waarschijnlijk anders voor het vrij nieuwe bedrijfsonderdeel van de REAKT Groep: ETON training en opleidingen. ETON verzorgt workshops en trainingen van uiteenlopende aard en speelt hierin een belangrijke rol bij rehabilitatie. We stellen de manager van ETON training en opleidingen, Wilma Roerade, een aantal vragen om wat meer te weten te komen over ETON.

Wat doet ETON eigenlijk?

Wilma: “ETON geeft cursussen, trainingen en opleidingen. De trainingen en opleidingen worden gegeven aan de medewerkers van REAKT en de deelnemers van REAKT, TRACK en Parnassia. De locaties waar de trainingen gegeven worden zijn zeer divers. De locatiekeuze is afhankelijk van de grootte en de wensen van de groep cursisten. ETON probeert om de cursisten zoveel mogelijk weg van de ‘behandelsfeer’ te krijgen. Er wordt dus geprobeerd om de trainingen bijvoorbeeld niet in de inloop van REAKT te geven, omdat de cursisten daar al vaak zijn.”

Hoe ervaren de cursisten de trainingen en opleidingen van ETON over het algemeen?

Wilma: “Over het algemeen starten de cursisten positief met het volgen van de trainingen, maar er is wel sprake van uitval. Uitval van cursisten is vaak niet gebaseerd op de inhoud van de trainingen, maar op andere factoren. Om uitval zoveel mogelijk te beperken, is het tempo van de trainingen aangepast. Aan de ene kant zijn er voldoende rookpauzes en koffiepauzes ingeroosterd, aan de andere kant beginnen bijvoorbeeld de cursisten van TRACK vroeg in de ochtend met hun opleiding. De reden hiervoor is omdat het voor deze cursisten belangrijk is weer een arbeidsritme te krijgen. De meeste cursussen en opleidingen worden echter in de middag gegeven. Veel cursisten ervaren ook de groepsdynamiek als positief.”

Welke cursussen worden er zoal gegeven?

Wilma: “Voor een overzicht van het complete scholingsaanbod hebben we opleidingsgidsen. Een kleine greep uit het aanbod is: gezonde leefstijl, klantgericht werken, effectief samenwerken, assertiviteit en weer naar school.”

Krijgt de cursist een diploma en wat kan men daar mee?

Wilma: “Na het voltooien van een ETON-opleiding krijgt de cursist een certificaat. Het certificaat is vooral voor de cursist bedoeld als bewijs van deelname. In combinatie met werkervaring, bijvoorbeeld opgedaan bij REAKT, is het ook van waarde voor het vullen van een portfolio. En dat is weer interessant voor werkgevers.”

Een ETON-opleiding is gratis, mits iemand is ingeschreven bij REAKT of TRACK. Een behandelaar kan u hiervoor aanmelden.

Voor meer informatie kunt u bellen met ETON via telefoon (0182) 56 33 00. Of een email sturen naar: Wilma Roerade: w.roerade@eton-opleidingen.nl of Chantal Dijkstra: c.dijkstra@eton-opleidingen.nl Ook via REAKT en TRACK kunt u natuurlijk meer informatie krijgen.

Begeleid Leren voor (jong) volwassenen met psychiatrische problematiek

“Het volgen van een opleiding doet mij goed.”

Door de goede cijfers gaat Casper zich steeds zekerder voelen. Hij twijfelt minder of hij de opleiding wel aan kan. Als Casper na drie jaar voor zijn examen slaagt, vindt hij het toch wel goed van zichzelf dat hij nu in ieder geval een diploma heeft. Hij zegt dat hij het vooral heel goed van zichzelf vindt dat hij deze school heeft afgemaakt. Dat betekent veel voor hem en voor zijn zelfvertrouwen. Hij is van plan verder te leren. Casper denkt nog wel eens terug aan het begin, dat zijn hulpverlener (SPV-er) zei dat vrijwilligerswerk ook wel mooi was. Die ziet nu dat het volgen van een opleiding Casper goed doet.

Casper, deelnemer Begeleid Leren-programma Rotterdam (Uit: Korevaar, 2005)

Uit een onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut uit 2005 blijkt dat ongeveer 4% (= 22.000) van de studenten in het hoger onderwijs (hbo en universiteit) psychische klachten hebben, waarvoor ze in behandeling zijn bij de GGZ. De helft van deze groep studenten geeft aan zonder extra ondersteuning de opleiding niet te kunnen volhouden. In het mbo ligt dit percentage waarschijnlijk nog wat hoger. Uitgaande van het percentage van 4%, betekent dit dus dat een hbo-instelling als de Hanzehogeschool Groningen (ongeveer 25.000 studenten) 1000 studenten telt met psychische klachten, waarvan er 500 het zonder extra ondersteuning niet redden om de opleiding vol te houden.

Tot 1999 richtten rehabilitatieprogramma’s in Nederland zich vooral op oplossingen op het gebied van wonen, (vrijwilligers)werk, dagbesteding en sociale contacten. Er werd niet of nauwelijks structureel aandacht besteed aan het vierde terrein: leren.

Met de start in 1999 van het eerste Begeleid Leren programma in Nederland bij het ROC Zadkine in Rotterdam is daarin verandering gekomen. Sindsdien zijn er in verschillende steden en regio’s Begeleid Leren-programma’s gestart. Op dit moment zijn er ongeveer 15 steden of regio’s waarin deze programma’s actief zijn.

Begeleid Leren: rehabilitatie door educatie

‘Begeleid Leren’ is het begeleiden van mensen met psychiatrische problematiek bij het kiezen, verkrijgen en behouden van een reguliere opleiding. Dat wil zeggen dat iemand onderwijs volgt in een reguliere, maatschappelijke omgeving. Dus een school, beroepsopleiding of universiteit waar de betrokkene een algemeen erkend diploma of titel kan behalen. Dit onderscheidt Begeleid Leren van andere vormen van leren voor (ex)psychiatrische cliënten. Binnen Begeleid Leren staat namelijk de rol van student/leerling voorop en niet die van psychiatrisch cliënt.

Begeleiding bij de voorbereiding bestaat onder andere uit:

*        Bepalen van persoonlijke interesses en mogelijkheden

*        Onderzoeken van opleidingsmogelijkheden

*        Stellen van een opleidingsdoel

*        Leren van persoonlijke (studie)vaardigheden

Hiernaast richt Begeleid Leren zich op de ondersteuning bij het behouden van de opleiding. Dit gebeurt door doorlopend onderwijskundige en emotionele ondersteuning te bieden tijdens het volgen van de opleiding. Deze ondersteuning is geheel afgestemd op de behoefte van de individuele leerling of student en omvat onder andere:

*        leren van studievaardigheden en sociaal-emotionele vaardigheden

*        bemiddeling bij mentoren, behandeling, huisvesting, etc.

*        hulp bij het vragen van eventuele aanpassingen aan de opleiding, zoals hulp bij (huiswerk)opdrachten tijdens opname, uitstel van toetsen en alternatieve opdrachten

*        hulp bij het aanvragen/behouden van studiefinanciering

*        hulp bij het aanvragen/behouden van een uitkering

*        lotgenotengroep

*        individuele emotionele ondersteuning

*        hulp en bemiddeling bij het vinden van een arbeids(leer)plaats

Zeker voor jongeren met psychiatrische problematiek biedt leren een handvat om maatschappelijk mee te doen. Maar ook voor oudere volwassenen is het een uitstekende ‘tweede kans’ en vergroot het de mogelijkheden bij ‘herintreden’.

Kijk voor meer informatie over studeren voor mensen met psychiatrische problematiek op http://www.begeleidleren.nl/